Hollanda kılavuzlarına göre, sağlıklı bir yaşam tarzı yeterli Egzersiz, Sigara içmemek, Alkol kullanmamak, sağlıklı Beslenme ve yeterli Rahatlamadan (BRAVO) oluşur. Sağlıklı bir yaşam tarzına uygun diğer faktörler arasında çok fazla ve uzun süre oturmamak, yeterince su içmek, yeterince uyumak ve çok fazla stresi azaltmak ya da stresten kaçınmak yer almaktadır. Buna ek olarak, sağlıklı bir yaşam tarzı, anlam ve sağlıklı bir iş-yaşam dengesi gibi doğrudan fiziksel sağlıkla ilgili olmayan bileşenleri de içerebilir. Peki otistik yetişkinlere göre sağlıklı bir yaşam tarzı ne anlama geliyor? Bu alanda nelerin araştırılması gerektiğini düşünüyorlar?
Neden sağlıklı bir yaşam tarzı araştırması?
Sağlıklı bir yaşam tarzı birçok fayda sağlar. Zihinsel esenliğe, sağlıklı kiloya, daha iyi uykuya, sağlıklı yaşlanmaya ve daha iyi bir yaşam kalitesine katkıda bulunur. Ayrıca (kronik) hastalık riskini önler veya azaltır ya da daha kötü hale getirir.
Otistik yetişkinler sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek istediklerinde (sürdürmeye devam ettiklerinde) çeşitli zorluklarla karşılaşabilirler. Bu zorluklar, örneğin belirli otistik özellikler (uyaran hassasiyeti gibi), birden fazla tanı (DEHB, depresyon, anksiyete gibi), yaşam tarzı faktörleri (bir işte çalışıp çalışmama gibi), belirli sorunların varlığı (uyku ve yeme sorunları, yorgunluk belirtileri gibi) ve çevresel faktörler (otizm dostu olmayan bir egzersiz ortamı gibi) nedeniyle otistik olmayan yetişkinlerin karşılaştıklarından farklı olabilir. Ancak otizmli yetişkinler arasında sağlıklı yaşam tarzı üzerine çok az araştırma yapılmıştır.
Çalışma
Keşifsel bir çalışmayla başlıyoruz: meyve ve sebze alımı, egzersiz, alkol ve sigara kullanımı söz konusu olduğunda otistik yetişkinlerin sağlıklı bir yaşam tarzını ne ölçüde sürdürdüklerini anlamak. Yeterli finansman sağlanırsa olası bir takip araştırması mümkündür.
Oryantasyon çalışması: Otistik yetişkinler arasında ne kadar meyve ve sebze yediklerini, alkol ve sigara içtiklerini ve zayıf, sağlıklı kilolu veya aşırı kilolu olup olmadıklarını araştıracağız. Burada, otistik yetişkinlerin yüzde kaçının sağlıklı beslenme, alkol ve sigara içmeye ilişkin Hollanda yönergelerine uyduğunu soruyoruz. Bunu, çoğu otistik olmayan tüm Hollanda nüfusundan insanlar arasında da araştırıyoruz. Bu iki grup arasında farklılıklar olup olmadığını ve bu farklılıkların ne kadar büyük olduğunu bilmek istiyoruz. Araştırma katılımcılarının yaş, cinsiyet ve eğitim durumları ile göçmen kökenli olup olmadıklarını da dikkate alıyoruz.
Buna ek olarak, otizmli kişiler arasında egzersiz, meyve ve sebze yeme, alkol ve sigara içme kurallarına uyup uymamalarını etkileyebilecek bir dizi faktör olup olmadığını araştıracağız. Bu faktörler arasında, diğerlerinin yanı sıra, ışığa ve gürültüye karşı aşırı veya az duyarlı olmak, ücretli bir işte çalışmak veya çalışmamak, profesyonel rehberliğe sahip olmak veya olmamak, bir partnere sahip olmak veya olmamak ve başka teşhislere sahip olmak (depresyon, anksiyete veya DEHB gibi) yer almaktadır.
Katılım
Bu keşif çalışması için veriler, 2023'e kadar (yıllık) NAR anketleri aracılığıyla zaten toplanmıştır.
