ABA-onderzoek

Onderzoek naar ervaringen met ABA-therapie

Op dit moment is het Nederlands Autisme Register (NAR) bezig met een onderzoek naar de ervaringen met Applied Behavior Analysis (ABA) therapie in Nederland. Dit onderzoek heeft als doel inzicht te verkrijgen in zowel positieve als negatieve ervaringen van mensen met autisme, ouders en zorgprofessionals die in aanraking zijn gekomen met ABA-therapie. Hiernaast willen wij beter in kaart brengen welke vormen van ABA er worden aangebonden in Nederland.

Het NAR voert dit onderzoek uit in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De resultaten van dit onderzoek zullen naar verwachting in het voorjaar van 2024 beschikbaar zijn. U hoeft geen deelnemer van het NAR te zijn om mee te doen aan het ABA-onderzoek.

Twee delen van het onderzoek

Dit onderzoek is opgesplitst in twee delen:

  1. Focusgroepen: Deze hebben tot doel om ervaringen van direct betrokkenen te verzamelen en om dieper inzicht te krijgen in de onderliggende problematiek en emoties. Focusgroepen zijn exclusief bedoeld voor mensen die direct in contact zijn geweest met ABA.
  2. Uitgebreide enquête: We zullen op basis van de input uit de focusgroepen een uitgebreide vragenlijst samenstellen. De vragenlijst mag ook worden ingevuld door mensen die niet direct in contact zijn geweest met ABA

De focusgroepen zullen in oktober/november plaatsvinden. De oproep voor de uitgebreide enquête zal rond januari online komen.

Focusgroepen

Het onderzoek zal beginnen met een aantal focusgroepen. Voor de focusgroepen zijn we op zoek naar mensen met persoonlijke ervaring met ABA-therapie in Nederland (bijvoorbeeld: Vroegtijdige Intensieve Gedragsinterventie (VIG), Pivotal Response Treatment (PRT), Verbal Behavior (VB), Discrete Trial Training (DTT), Natural Environment Training (NET) of alternatieve ABA vormen) dit zijn bijvoorbeeld:

  • Volwassenen (ouder dan 16 jaar) met autisme die de therapie zelf hebben gehad
  • Ouders/verzorgers van een autistisch kind dat ABA-therapie gehad heeft
  • Wettelijk vertegenwoordigers van een zware zorgbehoeftige volwassenen met autisme en die de therapie gehad heeft
  • Zorgprofessionals die vormen van ABA aanbieden of aan hebben geboden

Hier leest u de informatiebrief over het onderzoek voor mensen die graag mee zouden doen met de focusgroepen.

Aanmelden voor de focusgroepen is gesloten. Aanmelden kon tot en met 22 oktober 2023.

Op basis van de aanmeldingen zal een selectie worden gemaakt voor deelname aan de focusgroepen. Een aanmelding garandeert dus geen deelname aan de focusgroepen. Mocht u niet geselecteerd zijn voor de focusgroepen, dan nodigen we u erg graag uit om later dit jaar mee te doen aan de vragenlijst. Houd de sociale media en deze pagina in de gaten voor de oproep naar de vragenlijst.

Wilt u een mail ontvangen wanneer de vragenlijst online staat, laat dan hier uw e-mailadres achter. 

We danken u bij voorbaat voor uw interesse en deelname aan dit belangrijke onderzoek.

Uitgebreide enquête

Informatie over de uitgebreide enquête volgt nog.

Wat is ABA?

ABA, of Toegepaste Gedragsanalyse, is een wetenschappelijke aanpak voor het begrijpen en veranderen van gedrag. Het wordt vaak gebruikt om sociaal relevante vaardigheden aan te leren en om ongewenst gedrag te verminderen.

Behandelingen die vallen onder ABA of afgeleid zijn van ABA zijn onder andere:

  • Vroegtijdige Intensieve Gedragsinterventie (VIG): Dit is vaak een intensieve vorm van ABA die zich richt op jonge kinderen met autisme, meestal tussen 2 en 6 jaar oud. De focus ligt op het vroegtijdig aanleren van cruciale vaardigheden.
  • Pivotal Response Treatment (PRT): Een meer kindgerichte benadering van ABA die zich richt op belangrijke gebieden van ontwikkeling die de basis kunnen vormen voor andere vaardigheden.
  • Verbal Behavior (VB): Een benadering die zich richt op het aanleren van verbale vaardigheden aan kinderen met autisme.
  • Discrete Trial Training (DTT): Een gestructureerde ABA-methode waarbij vaardigheden worden opgebroken in kleine, "discrete" stappen die afzonderlijk worden aangeleerd.
  • Natural Environment Training (NET): Dit is een minder gestructureerde vorm van ABA die vaardigheden aanleert in een natuurlijke omgeving.

Waar komt ABA vandaan?

ABA is ontstaan uit de gedragspsychologie en heeft zich in de jaren '60 en '70 in de Verenigde Staten ontwikkeld als een interventie voor kinderen met autisme. Dr. Ivar Lovaas was een van de pioneers die ABA-methodologieën toepaste op kinderen met autisme, met als doel hun leerbaarheid te verbeteren en ongewenst gedrag te verminderen.

ABA en autisme

Hoewel ABA wordt toegepast in diverse velden, is het vooral bekend geworden als een behandelmethode voor mensen met autisme. ABA-methoden worden gebruikt om een breed scala aan vaardigheden aan te leren, zoals communicatie, sociale vaardigheden, zelfzorg en academische vaardigheden. Tegelijkertijd wordt het gebruikt om gedragingen die als problematisch kunnen worden beschouwd te verminderen.

ABA in Nederland

In Nederland is ABA minder ingeburgerd dan in landen zoals de Verenigde Staten, maar de acceptatie en het gebruik ervan nemen toe. Er zijn verschillende instellingen en praktijken die ABA-gebaseerde interventies aanbieden voor kinderen met autisme. Net als in veel andere landen wordt ABA in Nederland gebruikt in combinatie met andere therapievormen.

Een belangrijk aspect in Nederland is dat zorgverleners en ouders steeds meer kiezen voor evidence-based behandelingen, en ABA heeft een uitgebreide onderzoeksbasis die de effectiviteit ervan ondersteunt. Toch bestaan er ook kritieken en zorgen over de methode.

Voor meer informatie verwijzen wij u graag door naar de website van de NVA.


De onderzoekers

  • Prof. dr. Sander Begeer, hoogleraar Klinische Ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam, en medeoprichter van het Nederlands Autisme Register (NAR).
  • dr. Anke Scheeren, assistent professor, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam
  • Kim Jonkman, MSc, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam
  • Bart Sloot, MSc, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam
  • Charlotte den Hartog, MSc, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam