iSleep Autisme
Wat is de achtergrond van het onderzoek?
Veel volwassenen met autisme hebben last van slaapproblemen, met name slapeloosheid. Slaapproblemen kunnen veel negatieve gevolgen hebben voor iemands leven en welzijn. We hebben samen met een groep volwassenen met autisme een bestaand begeleid online zelfhulpprogramma voor slapeloosheid (i-Sleep) aangepast aan de behoeften van mensen met autisme en slapeloosheid. Het programma is gebaseerd op principes van cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid. Het richt zich op het begrijpen en aanpakken van problematische gedachten en gedrag die bijdragen aan emotionele problemen en slapeloosheid. Het programma duurt in totaal ongeveer 5-6 weken en vindt volledig online plaats. De onderwerpen die aan bod komen zijn het veranderen van gedrag dat slaap belemmert (slaaphygiëne), ontspanning, en omgaan met piekeren en negatieve gedachten over slaap. Ook gaat u uw slaappatroon veranderen met stimuluscontrole en slaaprestrictie. Stimuluscontrole is erop gericht om uw slaapkamer voornamelijk aan slaap te koppelen. Slaaprestrictie is erop gericht om de totale tijd in bed te beperken tot de slaaptijd die u nodig heeft (minder lang in bed liggen, en dutjes beperken). Dat betekent dat u uw slaapdruk gaat verhogen, zodat u veel meer behoefte heeft aan slaap als u naar bed gaat. Dit maakt de kans hoger dat u minder tijd wakker gaat liggen in bed. De effectiviteit van i-Sleep Autisme is nog niet eerder getest, maar er zijn wel eerdere onderzoeken verricht naar de originele i-Sleep behandeling in andere groepen. Uit die onderzoeken kwam naar voren dat i-Sleep slapeloosheid effectief kan verbeteren. Ook lieten deze onderzoeken zien dat het programma positieve uitwerking kan hebben op de mentale gezondheid.
Hoe verloopt het onderzoek?
Hoelang duurt het onderzoek?
Hoe lang uw deelname duurt, is afhankelijk van in welke groep u wordt ingedeeld (zie stap 2). Voor groep 1 duurt deelname 6 maanden, waarvan de eerste 6 weken intensiever zijn. Na 6 maanden volgt alleen nog 1 vragenlijst. Voor groep 2 duurt deelname 3 maanden, waarvan de laatste 6 weken intensiever zijn.
Hoe verloopt het onderzoek?
Stap 1: Voorselectie Eerst doen we een voorselectie om te kijken wie geschikt is om deel te nemen aan dit onderzoek.
Stap 2: De programma’s Voor dit onderzoek maken we willekeurig 2 groepen:
- • Groep 1. De mensen in deze groep krijgen direct toegang tot het online i-Sleep Autisme programma. Dit is een zelfhulpprogramma gebaseerd op cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid. Er is begeleiding door een coach en een slaapdagboek. Het programma bevat opdrachten in het online portaal. Er zijn 5 sessies in totaal. Omdat het één sessie per week betreft, duurt het programma ongeveer 5 weken.
- • Groep 2. De mensen in deze groep ontvangen eerst online psycho-educatie (voorlichting) voor slapeloosheid en slaaphygiëne bij autisme. Na 6 weken krijgt deze groep ook toegang tot het i-Sleep Autisme programma. Ook dan krijgen zij een coach (zie hierboven) en maakt deze groep gebruik van een online slaapdagboek.
Loting bepaalt in welke groep iemand wordt ingedeeld. De kans dat iemand in groep 1 of 2 terecht komt is 50/50. De indeling in groepen wordt door een computersoftware uitgevoerd, hier hebben de onderzoekers geen invloed op.
Stap 3: Onderzoeken en metingen Voor het onderzoek vullen deelnemers 3-4 keer in een periode van 6 weken of 6 maanden een vragenlijst in. Het invullen van de vragenlijst duurt per keer tussen de 5 en 15.
DEELNAME
Volwassenen van het NAR krijgen voor dit onderzoek een uitnodiging via e-mail. Het is helemaal aan u of u wilt meedoen.
PUBLICATIES GERELATEERD AAN DIT ONDERZOEK
- Spaargaren, K. L., Begeer, S. M., Greaves-Lord, K., Riper, H., & van Straten, A. (2024). Protocol of a randomized controlled trial into guided internet-delivered cognitive behavioral therapy for insomnia in autistic adults (i-Sleep Autism). Contemporary clinical trials, 107704. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.cct.2024.107704
LEZINGEN OVER DIT ONDERZOEK
- Webinar Autisme en Slaap, met Stress Autism Mate en GGZ Centraal Emerhese, 14 oktober 2024
De onderzoeker(s)
Kirsten Spaargaren MScRes
Samen met:
- Prof. dr. Sander Begeer, hoogleraar klinische ontwikkelingspsychologie, Vrije Universiteit Amsterdam en medeoprichter van het Nederlands Autisme Register (NAR)
- Prof. dr. Annemieke van Straten, hoogleraar klinische psychologie, sectiehoofd klinische psychologie, Vrije Universiteit Amsterdam en mede-ontwikkelaar van iSleep
- Prof. dr. Heleen Riper, hoogleraar e-mental health (klinische psychologie), Vrije Universiteit Amsterdam
- Dr. Kirstin Greaves-Lord, universitair hoofddocent Rijksuniversiteit Groningen en Senior Onderzoeker bij het Autismeteam Noord Nederland, Lentis